Brandstapel angst: wat is het?

In de donkere bladzijden van de geschiedenis staat het verhaal van brandstapels, hekserij, heksenvervolgingen en ketters. We duiken in de zogeheten brandstapel angst (want ja, deze bestaat nog steeds) en in de geschiedenis van hekserij. Dít wil je weten over brandstapel angst.

Hekserij: een blik op oude wijsheid

Hoewel in het Westen hekserij vaak wordt gelinkt aan het kwaadaardige, is hekserij in wezen niets anders dan een natuurkunde. Moderne heks Susan Smit noemt het een ervaringsreligie en het pad van de heks een persoonlijke ontwikkelingsreis.

De kracht van natuurverbinding

Hekserij, dat vaak hand in hand gaat met allerlei misvattingen, heeft wortels in de verbondenheid met de natuur. Heksen beschouwden de natuur namelijk als een levend wezen, vol energie en magie. Hun praktijken waren (en zijn!) doordrenkt van eerbetoon aan de cycli van de maan, de kracht van kruiden en de symboliek van de elementen. 

De genezers

Hoewel veel sprookjes je anders doen geloven, waren veel zogenaamde heksen eerder genezers, dan dat ze duistere krachten uitoefenden. Zij gebruikten hun kennis van kruidengeneeskunde, astrologie en oude rituelen juist om anderen te helpen. Deze vorm van hekserij belichaamde dus eerder de zoektocht naar harmonie met de natuur en innerlijke genezing dan een pact met het bovennatuurlijke.

Heksenvervolging: een duistere schaduwkant

Toch heeft er in de middeleeuwen een grootschalige heksenjacht plaatsgevonden in Europa. Alleenstaande vrouwen die zich bezighielden met kruiden? Dát moesten wel heksen zijn die samenwerkten met de duivel, zo meende de kerk. En dus werden deze vrouwen op de brandstapel gezet. En levend verbrand dus.

Ook moesten zij dingen zoals een mislukte oogst toegeven, die zogenaamd hun schuld zou zijn. Duizenden sterke en onafhankelijke vrouwen zijn toen verbrand. Dat brandstapel angst (al dan niet onbewust) nog steeds bestaat, is zo gek nog niet dus.

De zaadjes van brandstapel angst

De heksenvervolging die in de Middeleeuwen en de vroegmoderne tijd plaatsvond, was dus doordrenkt van angst en onbegrip. Zaadjes van angst werden geplant in de psyche van de samenleving, vaak aangewakkerd door religieuze en politieke machten die een zondebok zochten voor maatschappelijke problemen.

Onrecht en menselijk leed

De heksenprocessen, vaak gekenmerkt door marteling en onrechtvaardige rechtspraak, resulteerden in de praktijk in het lijden van duizenden mensen, voornamelijk vrouwen. Wat begon als vermeende hekserij eindigde vaak in een onnodige dood op de brandstapel. Die donkere episode herinnert ons allemaal aan de gevolgen van ongegronde angst en het misbruik van macht.

Ketterij: een andersdenkend perspectief

Een heks werd bovendien een ketter genoemd, iemand die ontrouw is aan de kerk. En dat werd gestraft.

De zoektocht naar persoonlijke spiritualiteit

Ketterij, vaak gelinkt aan religieus andersdenken, weerspiegelt eigenlijk de zoektocht naar persoonlijke spiritualiteit en interpretatie van het geloof. Zulke ‘ketterse groeperingen’, zoals de katharen, streefden namelijk naar een zuiverder spiritueel leven, weg van de geïnstitutionaliseerde kerkelijke doctrine. Eigenlijk was dat dus juist heel vooruitstrevend voor die tijd.

De brandstapel angst: een hedendaagse reflectie

Hoewel de tijden van brandstapels gelukkig al lang voorbij zijn, bestaat er tegenwoordig wel nog zoiets als brandstapel angst. Hoe zit dat?

Wat is brandstapel angst?

Hoewel de tijden zijn veranderd, blijft brandstapel angst een gevoel waar vrouwen en soms mannen last van kunnen hebben. Misschien mocht je in één van je vorige levens niet zijn wie je echt was, werd je niet gezien en begrepen. Misschien ben je eerder wel een heks geweest en kan dat je in dit leven soms een verstikkend gevoel geven.

In je eentje kun je een soort onveilig gevoel hebben, een kramp in je kaken of het gevoel dat je mond gesnoerd wordt. Zijn deze dingen herkenbaar voor je? Dan kamp je misschien wel met brandstapel angst. Weet dat je in dit leven wél mag zijn wie je bent en je wél mag uitspreken. Jezelf verstoppen en en kleinhouden is niet langer nodig.

Tijd om terug te gaan naar de natuurverbinding

Bij hekserij, dat tegenwoordig liefkozend moderne hekserij wordt genoemd, draait de kern om de liefdevolle verbondenheid met de natuur. Het roept eigenlijk op om terug te keren naar de essentie van ons bestaan.

In een tijd waarin de impact van ons menselijk handelen op het milieu zo zichtbaar wordt, kunnen we nog heel wat leren van de heksen en hun respect voor moeder aarde.

Leren van het verleden

In plaats van het vuur van angst verder aan te wakkeren, willen we liever streven naar het herstellen van harmonie. Als een eerbetoon aan diversiteit, harmonie met de natuur, en het begrip dat verschillende paden naar wijsheid leiden tot een juist meer verrijkte samenleving.