Holistische niveaus: zo breng je ze in balans
Vanuit de holistische visie is ieder mens een systeem. Dit systeem bestaat uit 5 holistische niveaus: fysiek, emotioneel, mentaal, energetisch en spiritueel. Om een gezond en gelukkig leven te leiden is het van belang dat deze niveaus afzonderlijk, maar ook gezamenlijk in balans zijn. Goed voor jezelf zorgen staat hierbij voorop. Dit begint met de realisatie dat holistische voeding meer is dan de voeding die je eet. Ieder niveau kun je op een passende manier voeden. Dit hebben we voor je uiteengezet, zodat jij je (nog) blijer, beter en gelukkiger kunt voelen.
Het belang van balans op de 5 holistische niveaus
Vanuit het holisme gezien zijn er vijf holistische niveaus: fysiek, emotioneel, mentaal, energetisch en spiritueel.
Dit systeem kun je zien als een soort uurwerk van een horloge. Wanneer ergens in het uurwerk iets uit balans is dan heeft dat invloed op het hele systeem. Zo werkt dat ook bij jouw systeem. Geef je voeding aan elk afzonderlijk holistisch niveau dan blijf je in balans. Doe je dat niet en schuif je één of meerdere niveaus onder het tapijt dan ga je dat op de andere holistische niveaus merken. Één niveau gaat bijvoorbeeld overcompenseren en weer een ander niveau wordt zwakker. Op den duur zullen hier klachten uit ontstaan die bijvoorbeeld fysiek zichtbaar worden als hoofdpijn, schouderpijn, verkoudheid, buikpijn, slecht slapen, etc.
Wat zijn de vijf holistische niveaus?
Het is daarom belangrijk om holistisch in balans te komen en te blijven. Om je hierbij te ondersteunen vind je hieronder een uiteenzetting van de holistische niveaus.
1. Fysiek niveau
Vanuit het Boeddhisme refereren we naar jouw lichaam als jouw tempel. Een tempel is heilig en heeft daarom goede verzorging nodig. Voldoende bewegen, gezonde voeding, slapen en lichaamsbewustzijn zijn hiervoor de 4 grote pijlers op fysiek niveau. Met name lichaamsbewustzijn is op dit niveau vaak een ondergeschoven kindje. Daar gaan we daarom even wat dieper op in.
Wat houdt lichaamsbewustzijn in?
Het hebben van lichaamsbewustzijn betekent eigenlijk dat je in ieder moment kan voelen wat jouw lichaam écht nodig heeft. Bijvoorbeeld wanneer je op de planning hebt staan om te gaan sporten, kan het zijn dat iets in jou zegt dat je liever op de bank gaat liggen of naar de Mac Donalds gaat. Met een goed ontwikkeld lichaamsbewustzijn kun jij onderscheiden of het echt jouw lijf is dat dit vraagt of dat het een verslaving, overlevingsmechanisme of patroon is die iets wil onderdrukken.
Het vergroten van je lichaamsbewustzijn kun je goed oefenen tijdens het mediteren. Tijdens meditatie neem je namelijk de tijd om je op jezelf af te stemmen. Het is daarom juist fijn om dan je handen op je lichaam te leggen. Zo voed je je fysieke niveau en kom je nog meer in verbinding met jezelf en je lichaam. Daarbij wordt jouw lichaam de graadmeter voor wat jij in het moment nodig hebt, of iets goed of niet goed voelt en of iets psychosomatisch is.
Psychosomatiek
90% van jouw fysieke klachten heeft een psychosomatische component. Dat betekent dat er vaak wat onder de fysieke klacht schuilgaat. Dat kunnen emoties zijn die zich in je lichaam hebben vastgezet. Je kunt dan wanneer je bijvoorbeeld faalangst of stress ervaart, een verkramping voelen. Dit kun je dan even laten los masseren, maar als je de angel van de faalangst of stress niet aanpakt, komt het gewoon weer terug. Het fysieke niveau nodigt je dus ook uit om te onderzoeken wat de dieperliggende boodschap van jouw fysieke ongemak is en wat jouw lichaam eigenlijk nodig heeft.
Vergroot je lichaamsbewustzijn
Wil jij meer in contact komen met jouw lichaamsbewustzijn? In deze aflevering van de podcast serie met KUKURU doen we hiervoor een yoga nidra sessie. Marjolein legt in de video aan je uit wat dit precies inhoudt.
2. Emotioneel niveau
De drie pijlers van emotioneel niveau zijn:
- Emotieregulatie
- Voelen waar je behoefte aan hebt
- Een emotie van jezelf of een ander horen en zien en daarin ook weer jezelf horen, zien en voelen
Emotieregulatie
Op emotioneel niveau gaat het er eigenlijk over of je jouw spreekwoordelijke kelder kan leegmaken in de wetenschap dat je alles aan kan. Je bent namelijk niet je emotie, je hebt een emotie. In onze maatschappij zeggen we wel vaak ‘ik ben verdrietig’, maar eigenlijk heb je een verdrietig gevoel. Daar naartoe gaan, werkt het meest zuiverend en helend. Van daaruit is er ruimte om schoon te worden en weer emoties van een hogere trilling te ervaren.
Voelen waar je behoefte aan hebt
Dit is een continu proces. Wanneer je een staat van positieve emoties hebt bereikt, kan je op een later moment weer naar een staat van negatieve emoties bewegen. Door hier dan bewust bij te zijn en te voelen wat er nodig is, zul je vanzelf weer naar een positieve staat van zijn bewegen. Het is dus eigenlijk een continue golfbeweging die je maakt, zoals een oceaan doet. In deze oceaan zwemmen dolfijnen, dat zijn je positieve emoties. Maar ook haaien, je negatieve emoties.
Acceptatie van de aanwezigheid van beiden zorgt ervoor dat je echt in contact kan zijn met het kerngevoel van deze emoties, dat maximaal 90 seconden duurt. Hierdoor worden die haaien niet groter en groter en groter. Het maakt ze juist weer tot kleine, schattige, aaibare visjes waarvan je dan achteraf denkt ‘oeh, was ik daar nou zo bang voor?’. Verdriet, angst, schuld, schaamte, blijheid; het heeft gewoon allemaal ruimte nodig. Het wil gezien en ervaren worden. Als het zich gezien en gehoord voelt, neemt de intensiteit af en is er weer balans.
Een emotie van jezelf of een ander horen en zien en daarin ook weer jezelf horen, zien en voelen
Denk je maar eens in als jij een gevoel hebt dat je uit en de ander duwt je weg, laat geen ruimte om jouw emotie er te laten zijn en je aan te horen. Je voelt je dan afgewezen, toch? Zo werkt dat ook wanneer jij jouw emoties zo behandelt. Ze willen allemaal graag gehoord, gevoeld en gezien worden. Hoe meer je je daaraan kan overgeven, hoe makkelijker het wordt om jouw emoties te reguleren. Op een gegeven moment zul je merken dat het misschien maar 30 seconden duurt om iets te doorvoelen.
Emotional bypassing
Emotie regulatie betekent dus dat je jezelf op een gezonde manier weer in verbinding brengt met jouw emoties, zodat je weer in balans kan komen en je op de emoties die dienend voor je zijn kan gaan richten. Maar wat je in onze maatschappij vaak ziet is dat mensen rondlopen met stapeltjes verdriet. De Engelse term hiervoor is emotional bypassing. Dit betekent dat er ergens in jouw leven een keer verdriet is ontstaan dat onverwerkt is gebleven. Daar is vervolgens verdriet na verdriet na verdriet bovenop gestapeld. Wanneer je dan je spreekwoordelijke kelder opent, kan dit verdriet naar boven komen.
We zijn dan geneigd om automatisch die pijn weg te drukken, want het voelt onprettig aan. We zoeken uitvluchten in drank, drugs, chocolade en andere verslavingen, ofwel afleidingen, om ons beter te voelen. Hoewel je je hierdoor even goed voelt, ben je ook hier niet in verbinding met jezelf. Het gebruiken hiervan is namelijk vaak een vlucht of afweermechanisme die jou weghaalt bij jouw ware essentie. Echt thuiskomen bij jezelf op emotioneel niveau gebeurt alleen maar wanneer je alles doorvoelt, het erkent en dat wat ‘is’ er kan laten zijn.
De Sedona Methode
Wil jij meer in verbinding staan met jouw emoties, ook de minder fijne? In deze aflevering van de podcast serie met KUKURU passen we hiervoor de Sedona Methode toe. Marjolein legt in de video aan je uit wat dit precies inhoudt.
3. Mentaal niveau
Met je mentale niveau creëer je jouw werkelijkheid. Dit doe je met de gedachten, overtuigingen en overlevingsmechanismen die je hebt. Vaak scheppen we onbewust een negatievere werkelijkheid dan we denken. Dit komt doordat we ons veelal niet bewust zijn van wat we allemaal denken. Onze gedachtes hebben dan de regie over ons. Terwijl je er eigenlijk voor wilt zorgen dat jij de regie hebt over wat je denkt.
Wees baas van je eigen hoofd
Dat begint bij het besef dat je zelf de keuze hebt of je in een bepaalde gedachte of overtuiging gelooft of een bepaald overlevingsmechanisme in stand houdt. Als jij bijvoorbeeld met een negatief gevoel opstaat en je laat dit door sudderen, verloopt je dag heel anders dan wanneer je het opmerkt en ermee gaat zitten en gaat kijken wat er nodig is om uit die negatieve spiraal te komen. Je kunt namelijk ten alle tijden je gedachten een halt toe roepen en jezelf de vraag stellen of die gedachte of dat mechanisme jou nog dient. Je bent niet je gedachten, je hebt ze. Het is daarom interessant om te onderzoeken waar een gedachte vandaan komt. Hier een paar vragen die je daarbij kunnen helpen:
- Is wat ik denk waar?
- Waarom heb ik deze gedachte?
- Waar heeft deze gedachte mij bij geholpen?
- Heb ik deze gedachte of overtuiging daar nu nog steeds bij nodig of kan ik haar loslaten?
Gedachten zijn krachten
Overtuigingen zitten vaak onder gedachten. Denk hierbij aan zinnetjes als ‘ik kan het niet’, ‘ik ben niet goed genoeg’, ‘ik ben het toch niet waard’. Dat zet zich vast in je systeem als een soort programma waar je echt heel erg last van kan hebben. Dit zorgt er bijvoorbeeld voor dat je bepaalde keuzes niet durft te nemen, dingen niet aandurft of maakt dat je in een vicieuze cirkel van negativiteit terecht komt.
Wil je jezelf bevrijden van gedachtes die zich steeds herhalen en je vasthouden in een oud verhaal dat je al kent en je helemaal niks oplevert? Ga jouw gedachtes dan eens als een ui afpellen. Doe dat net zo lang totdat je bij de angel van die bovenste gedachte uitkomt. Aan deze gedachte zit namelijk jouw overtuiging vast genageld. Door de angel eruit te halen, lossen ook al die andere gedachten als vanzelf op.
De angel haal je eruit door er wat positiefs tegenover te zetten. Bijvoorbeeld als je boven je onzekerheid wilt uitstijgen zet je tegenover je angstgedachte ‘ik ben onzeker’ de liefdevolle gedachte ‘ik vertrouw op mezelf’. Hoe vaker je deze affirmatie zegt, hoe meer jouw systeem erop afgestemd raakt. Je zal zien dat alles wat met deze oude gedachte te maken had dan aan het licht komt. Door dit aan te kijken en te danken voor de bescherming die het je heeft gebracht in plaats van je ermee te identificeren, lost het op. Vervolgens kom je als vanzelf in aanraking met de hogere trillingen van dankbaarheid en joy en liefde en ga je andere dingen aantrekken. Je schept een andere werkelijkheid voor jezelf.
Mentale voeding
Het mentale niveau gaat daarom niet alleen over welke gedachten je hebt, het is ook belangrijk om te kijken met welke externe dingen jij jouw mentale niveau voedt. Denk hierbij aan het nieuws, podcasts, muziek, boeken die je leest, gesprekken die je voert, etc. Hieruit ontstaan namelijk je gedachtes en je overtuigingen. Het is daarom goed om bewust te kijken naar wat alle prikkels die jij mentaal binnenkrijgt met je doen, hoe je hiermee kunt omgaan en wat je vervolgens nodig hebt om jouw mentale niveau in balans te brengen.
Oefenen met affirmaties
Wil jij graag leren hoe je negatieve overtuigingen kunt ombuigen naar krachten, zodat je meer rust in je hoofd ervaart? In deze aflevering van de podcast serie met KUKURU passen we hiervoor affirmaties toe. Marjolein legt in de video aan je uit wat dit precies inhoudt.
4. Energetisch niveau
Energiehuishouding, universele energie en lichaamsbewustzijn zijn de drie pijlers van het energetische niveau. Op dit niveau kijk je hoe jij je energie reguleert, hoe je jezelf oplaadt, hoe je je energie beschermt en in hoeverre jij in contact staat met je fysieke lichaam. Met Reiki kun je hier op een liefdevolle en effectieve manier mee in contact komen. Zeker wanneer je Reiki als levenswijze inzet.
Energiehuishouding
Op een dag heb je verschillende dingen te doen. Van sommige van deze dingen krijg je energie, van andere loop je leeg. Dat dingen energie kosten is prima, we hebben energie om het te gebruiken. Maar het gaat erom hóe je ervoor kiest je energie in te zetten. Wanneer jij je energie geeft aan allemaal dingen die je energie kosten en niet aan dingen die je energie geven en je jezelf ook niet oplaadt, dan raakt jouw energiebron steeds leger en daar ga je je niet beter van voelen. Ga je bewust met je energie om dan blijf je meer in balans. Bewust met je energie omgaan betekent dat je gaat kijken wat je energie kost, waar je energie van krijgt, maar ook of je op een bepaald moment ergens energie voor hebt. Je kan bijvoorbeeld niet alle dingen die veel energie kosten, schrappen. Wat je wel kan doen, is ze op een moment doen dat je er voldoende energie voor hebt en daarna ook voldoende tijd hebt om jezelf weer op te laden. Dit is vooral belangrijk voor mensen die hooggevoelig zijn. Energetisch pikken zij net wat meer energieën op dan anders
Universele energie
Stel je voor dat jij een glas met water bent. Het glas is jouw lichaam en het water is jouw energie. Dan bestaat er ook nog een universele energiebron. Uit deze bron kun je eindeloos energie aftappen om jouw glas gevuld te houden. Dit is de universele energie. In alles om ons heen is deze energie aanwezig. Hoe meer jij afgestemd raakt op de universele energie en jezelf hiermee voorziet, hoe makkelijker het wordt om jouw glas gevuld te houden. De energie die je dan aan anderen geeft, is dan niet de energie die jij nodig hebt om jezelf mee te voeden, maar de universele energie die overstroomt. Hierbij is het ook belangrijk om te kijken naar wat je energie kost. Zodra je dat weet, kun je kijken hoe je je energie hiervoor anders kunt inzetten of je kan ervoor kiezen het niet meer te doen. Hieronder vind je drie voorbeelden van dingen die je energie kosten en wat je kunt doen om daar verandering in te brengen.
1. Je zorgen maken over dingen in de toekomst of het verleden
Dit is zonde van je energie. Je kan namelijk niet weten hoe iets precies zal gaan in de toekomst en op het verleden heb je geen invloed meer. Dat is al geweest. Het enige moment waar je invloed op hebt, is het nu. Het is dus veel lucratiever om te kijken wat er nu speelt en wat je daar nu voor invloed op kunt uitoefenen, zodat je een zo florissant mogelijke toekomst voor jezelf kunt creëren. Die start in het hier en nu.
2. Mensen
Ook kun je leeglopen op mensen. Het is daarom interessant om je bewust te worden van hoe je je in het gezelschap van iemand voelt en na afloop. Voel je je energiek tijdens en daarna of voel je je langzaam leeglopen tijdens en helemaal futloos na afloop?
3. Het opnemen van negatieve energie
Bij negatieve energie kun je denken aan het nieuws, stress, negatieve gedachten, chemische producten, etc. Wanneer je je hier te lang aan blootstelt, ligt overprikkeling op de loer en kan ook dit je energie kosten. Dit wil je daarom ook zo snel mogelijk weer loslaten. Wat je dan kan doen, is visualiseren dat je onder een zogeheten Reiki douche staat waar universele energie uitkomt die je weer helemaal schoonmaakt en oplaadt. Je kan ook preventief kijken. Sommige situaties die stress opleveren, kun je namelijk niet altijd ontwijken. Preventief betekent dat je in zo’n geval gaat kijken wat je voorafgaand, tijdens en na afloop kunt doen om je energie in balans te houden. Denk hierbij aan jezelf gronden of een gouden rand om jezelf heen visualiseren.
Lichaamsbewustzijn
Dit waren alvast een aantal manieren om je energetische niveau in balans te houden. Een andere belangrijke manier om effectief te anticiperen op je energieverbruik is lichaamsbewustzijn. Jouw lichaam geeft namelijk de hele dag door signalen af. Wanneer jij iets doet waar je energie van krijgt, maar ook wanneer iets je energie kost en het weet ook heel goed wat een minder leuke taak leuker kan maken. Raadpleeg daarom zo veel als je kan je lichaam, het is jouw kompas. De keuzes die je hierin neemt, maakt dat jij verantwoordelijkheid neemt voor je eigen leven. Ook dat draagt weer bij aan een meer gebalanceerd energetisch niveau.
Negatieve energie afvoeren
Hoe kun je negatieve energie afvoeren? In deze aflevering van de podcast serie met KUKURU ga je hiervoor kennismaken met de magneet oefening. Marjolein legt in de video aan je uit wat dit precies inhoudt.
5. Spiritueel niveau
Dit niveau gaat over wie jij in wezen bent, intuïtie en je zielsmissie. Deze drie pijlers zijn met elkaar verbonden en heb je nodig om thuis te komen bij jezelf. Thuiskomen bij jezelf is eigenlijk thuiskomen in het universum en met alles wat ‘is’ verbonden zijn. Dat is niet alleen het poppetje – wie jij in dit leven bent – maar dat is alle energie die door iedereen heen stroomt. Hier komt je intuïtie om de hoek kijken. Jouw intuïtie opent namelijk de mogelijkheid om voorbij jouw poppetje en het materiële te kijken. Met behulp van intuïtieve ontwikkeling kun je ontdekken wie je in wezen bent, wat jouw zielsmissie is en door deze twee te leven versterk je ook weer de kracht van je intuïtie.
Holistisch zelfonderzoek
Hier komt een groot stuk holistisch zelfonderzoek bij kijken. Wie jij in wezen bent, wat jouw zielsmissie is en jouw intuïtie worden namelijk vaak afgedekt door pijnen, afweer- en overlevingsmechanismen, overtuigingen patronen. Allemaal dingen die jij hebt aangeleerd om jouw ware essentie af te dekken, omdat deze werd afgewezen. Op spiritueel niveau vind je dan ook vaak de angel die de oorzaak is van een fysieke, emotionele, mentale of energetische klacht. Wanneer die angel wordt gevonden en weggehaald en je kan dat van binnenuit echt helen, dan zullen al jouw andere niveaus meegaan in dat helingsproces. Het spirituele niveau is daarom ook wel de kern van jouw holistische systeem waar alles uit voortspruit.
Flow en synchroniciteit
Let er wel op dat je niet te veel gaat rationaliseren of te serieus wordt of alles in één keer wilt helen wanneer je met holistisch zelfonderzoek aan de slag gaat. Je leven mag ook een feestje zijn, je mag genieten. Van nature is er een evenwicht tussen deze twee polen. Het is de kunst om daarop te vertrouwen, zodat je gewoon kan mee flowen op de stroom van het leven. Alles komt dan op precies het juiste moment op jouw pad en kan op precies het juiste moment geheeld worden. Dat is de synchroniciteit van het leven. Dat betekent niet dat je achterover kan leunen en niks hoeft te doen. Je moet ook echt wel gedisciplineerd de stappen zetten in het hier en nu die noodzakelijk zijn. Ook de stappen die je lastig vindt. Dat brengt je uiteindelijk veel sneller en soepeler bij wie jij in wezen bent, je intuïtie en jouw zielsmissie.
Ontdek je zielsmissie
Weet jij al wat jouw zielsmissie is of wil je graag de volgende stap hierin ontdekken? In deze aflevering van de podcast serie met KUKURU neemt Marjolein je hiervoor mee in een meditatie.
Integratie van de 5 holistische niveaus
Wat je vaak ziet, is dat mensen het holistisch voeden van zich afschuiven wanneer het minder goed gaat. De mind kan je dan al gauw doen geloven dat het allemaal te zwaar is om daarmee bezig te gaan. Maar juist in die momenten is holistisch voeden ontzettend belangrijk. Want weet je nog: alle niveaus werken als een soort uurwerk met elkaar samen. Dus loop je ergens energetisch op leeg dan ga je dit merken op alle andere holistische niveaus. Het blijft daarom belangrijk om elke dag even holistisch bij jezelf in te checken door middel van rituelen die voor jou werken. Een voorbeeld van een simpel ritueel dat je hiervoor kunt doen is jezelf dagelijks de volgende vijf vragen stellen en de antwoorden voor jezelf op te schrijven:
- Hoe gaat het fysiek?
- Hoe voel ik mij?
- Wat voor gedachten gaan er allemaal door mijn hoofd?
- Hoe is het met mijn energiehuishouding?
- Doe ik de dingen die ik doe nog steeds vanuit mijn zielsmissie?
Inchecken op de 5 holistische niveaus
Het checken en integreren van de niveaus kan je ook door middel van een meditatie doen. In deze aflevering van de podcast serie met KUKURU ga je samen met Marjolein als jouw holistische niveaus af lopen.
Let op je saboteurs en valkuilen
Door het aflopen van al jouw holistische niveaus kun je gaan voelen welk niveau eruit balans is en zo ontdek je ook steeds meer valkuilen en saboteurs. Valkuilen zijn dingen als afweer- en overlevingsmechanismen, etc. Saboteurs zijn dingen waarmee je jezelf onderuithaalt. Bewustzijn hierop is de eerste stap naar verandering. Je kan namelijk voelen wanneer je in een valkuil schiet of een saboteur aan het woord laat. Hoe meer je vertraagt en vanuit die vertraging bewust naar jezelf gaat kijken, hoe meer je je bewust wordt van jouw reacties en of die dienend zijn. Vervolgens kun je gaan ontdekken welke voeding je eigenlijk nodig hebt om die valkuil of saboteur om te kunnen buigen naar kracht. Je hebt namelijk elk moment de mogelijkheid om op alle holistische niveaus de keuze tot verandering te maken.
Balans vind je door onbalans
Jezelf holistisch voeden houdt dus ook nooit op. Dat is een continu proces waar je elke dag bij mag zijn. En dat is ook mooi, want hiermee zorg je ervoor dat je je blijft ontwikkelen en dat je een steeds mooiere versie van jezelf voor de dag tovert waardoor je je steeds gelukkiger gaat voelen. Het verdient dus ook je aandacht. Er zullen fases zijn waarin je piekt en dat het holistisch voeden als vanzelf gaat. Maar er zullen nu eenmaal ook altijd fases zijn waarin je merkt dat het holistisch voeden wat minder soepel gaat. Dat is dan weer een uitnodiging om bij jezelf naar binnen te gaan en te kijken waar de disbalans zit en hoe je die liefdevol kunt transformeren.
Wees niet te streng voor jezelf
Ontdek dus ook wat werkt voor jou en wanneer je iets een keer niet volgens plan doet, bestraf jezelf dan niet met de zweep. Wees juist lief voor jezelf en kijk hoe je het een volgende keer anders kunt doen. Neem kleine stapjes die voor jou goed voelen en vier elke overwinning en vooruitgang. Dat houdt het leuk en zo blijf je op koers en op alle 5 holistische niveaus in balans. Dat is waar holistisch voeden over gaat!
Ga verder aan de slag met de holistische niveaus
Waarschijnlijk heb je nu een mooi globaal idee van wat holistisch voeden is en waarom het belangrijk is om jouw 5 holistische niveaus in balans te houden. Wil je dit idee graag verdiepen? Meld je dan aan voor de online cursus Holistisch Voeden waarin je nog meer verdiepingsmateriaal vind om jouw holistische niveaus in balans te brengen en te houden. Ontdek er meer over door op onderstaande knop te klikken!