Welk type HSP ben jij en wat heb je hierin nodig?
Als je weet dat je hoogsensitief bent, dan weet je waarschijnlijk ook heel goed wat de kenmerken zijn die jou authentiek maken. Jouw uniciteit bepaalt wie je bent, hoe je in het leven staat en hoe je omgaat met alles wat zich op jouw pad aandient. In dit artikel geeft de auteur je handvatten mee om jezelf als HSP’er te beschermen tegen alle prikkels die je steeds te verwerken krijgt.
Binnen de grote groep hoogsensitieve personen die er op onze wereld zijn, worden verschillende sub-types onderscheiden. Elk mens is uniek, en zo zijn ook alle hoogsensitieve personen allemaal verschillend, ook al hebben ze kenmerken die sterk overeenkomen. De gevoeligheid voor prikkels is zo’n overeenkomst.
De basisbehoeften: veiligheid, houvast en erkenning
Als je hooggevoelig bent, vergt het leven zoals je wilt leven soms wat extra inspanning. Alleen al het ontdekken van het HSP-zijn is een proces waarbij een beroep wordt gedaan op je bewustwording. Vervolgens leer je steeds meer over die unieke kenmerken die horen bij jouw hoogsensitiviteit. En voor veel mensen biedt het een vorm van support als ze weten dat ze in een bepaalde groep geplaatst kunnen worden: houvast, veiligheid en erkenning zijn basisbehoeftes waar (deels) aan voldaan kan worden als je jezelf in zo’n groep kunt plaatsen.
Voor alle HSP’ers is het leren omgaan met deze eigenschappen dé manier om de vruchten ervan te plukken. Marjolein Berendsen geeft in deze vlog tips hoe je als hoogsensitief persoon altijd dicht bij jezelf kunt blijven:
Vier types HSP
Hooggevoelige mensen staan bekend als mensen die prikkels van buitenaf sneller en intenser oppikken en ervaren. De verwerking van deze prikkels is afhankelijk van heel veel verschillende factoren. Hoe ver je bent in je bewustwordingsproces is hierin ook een belangrijk punt. Weet je van jezelf waar je pijnpunten zitten? Heb je trauma’s, onverwerkt verdriet? Ook je opvoeding, je sociale contacten, je denkwijzen, patronen en overtuigingen spelen een rol in de wijze waarop je met je hooggevoeligheid omgaat.
Welk HSP-type je bent, geeft je niet alleen inzicht in het hoe en waarom van je gevoeligheid, maar ook heel veel essentiële informatie over je gezondheid: hoe je jezelf als HSP gezond kunt houden en je energie in balans kunt houden, wordt je verteld door het HSP-type dat jij bent.
Zo worden de volgende vier types HSP onderscheiden: de introverte rustzoeker, de extraverte rustzoeker, de introverte belevingszoeker en de extraverte belevingszoeker. Ja, ook extraverte mensen en belevingszoekers kunnen hooggevoelig zijn. En zo kunnen HSP’ers tevens grote tegenpolen zijn van elkaar.
Hoe help je jezelf als hsp?
Voor elk type HSP zijn verschillende manieren om jezelf in bescherming te nemen. Afgaande op de kenmerken die bij je horen, zijn dit te beste manieren om jezelf te helpen als hooggevoelige:
De introverte rustzoeker: stilte als sleutelwoord
Ben je een introverte rustzoeker, dan is het belangrijk om je mentale en emotionele niveau goed te bewaken. Een introverte rustzoeker zul je niet snel op een druk festival of in een enthousiaste menigte zien. Dit is dan ook de beste manier om jezelf te beschermen als je onder deze categorie valt: luister naar je gevoel, als dat zegt dat je rust nodig hebt.
De stilte opzoeken is het allerbeste medicijn tegen overprikkeling van de introverte rustzoeker. Buiten, in de natuur, zijn heel veel stille plekken te vinden waar je de overdaad aan prikkels van je af kunt schudden. Laat je gedachten los en focus je slechts op de stilte, in jezelf en om je heen… zolang als dat nodig is.
De extraverte rustzoeker: bewaak je eigen grenzen
Als extraverte rustzoeker is juist het bewaken van je eigen grenzen heel belangrijk. Omdat een extravert persoon zich ook sterk naar buiten richt, is het in de gaten houden van de eigen behoeftes van essentieel belang. Juist door de behoefte aan externe communicatie kan overprikkeling snel voor problemen zorgen, zoals oververmoeidheid, stress en een hoofd dat vol zit.
Als je als extraverte rustzoeker de verbinding met jezelf maakt, vertelt je hart je waar je grenzen liggen. Luister je naar wat je hart je vertelt als je die verbinding opzoekt (bijvoorbeeld door mindfulness of meditatie), dan wordt duidelijk waar je behoeftes liggen om je gezond te voelen.
De introverte belevingszoeker: rem jezelf niet af
Een belevingszoeker is in deze context geen oproerkraaier of ramptoerist. De letterlijke betekenis van sensatie is gevoel en dat is dus waar een introverte belevingszoeker behoefte aan heeft: emotionele ervaringen. Omdat de introverte HSP’er dit bij voorkeur alleen en in rust doet, kan dit type HSP zichzelf gaat beperken of afremmen, door het introverte te laten overheersen. Voor een introverte belevingszoeker is de balans tussen over- en onderprikkeling dus van groot belang.
Zorg dus goed voor jezelf: alles waar té voor staat, is niet goed voor je. De balans vinden kun je doen door bijvoorbeeld een visualisatie te doen: je stelt je in gedachten een mooie plek op aarde voor, waar je aan de ene kant een hele heldere poel ziet met heerlijk water waar je de bodem kunt zien. Aan de andere kant is het water troebel, maar wel uitnodigend door de warmte die er af komt. Visualiseer nu een weg tussen de twee poelen door, waarop je zowel de schone, frisse en heldere poel kunt voelen als de warme, minder duidelijke poel. Zo visualiseer je de balans die je als introverte belevingszoeker zo hard nodig hebt!
De extraverte belevingszoeker: je energie bewaken
Druk zijn met allerlei uitdagingen, mensen om je heen, leuke bijeenkomsten en ontmoetingen: als extraverte belevingszoeker vind je dit allemaal enorm leuk. Maar juist door je hooggevoeligheid kan je tomeloze enthousiasme ook zomaar verdwijnen: je energie raakt uitgeput. Je hebt rust nodig om weer op een gezond energieniveau te komen.
En daar tegenover staat dat een extraverte belevingszoeker het risico op onderprikkeling loopt: je hebt een basisbehoefte aan externe contacten. Als je die niet voldoende opzoekt, kun je je down en lusteloos voelen!
Bewaak als extraverte belevingszoeker je energie dus aan twee kanten: zorg dat je niet leegloopt door alleen maar naar de behoefte aan contact te luisteren, en blijf mentaal en energetisch gezond door die contacten naar behoefte op te zoeken. Niet te veel en niet te weinig: luisteren naar jezelf is echt van belang. Trek je zo nu en dan eens terug, en mediteer, visualiseer, doe yoga of mindfulness en zorg zo voor de balans die je in je energie zo hard nodig hebt.
De grote overeenkomst
Ongeacht onder welke categorie HSP je valt: elke hoogsensitieve persoon heeft meer dan gemiddeld behoefte aan rust. Verbinding maken met jezelf, in je essentie, is voor iedere hooggevoelige van belang om gezond en gelukkig te kunnen zijn, en op de meest vruchtbare manier gebruik te maken van je hoogsensitieve eigenschappen als je grootste en mooiste kracht. Wees je bewust van je valkuilen en leer daarmee je kracht kennen; hoogsensitiviteit is een prachtige en waardevolle eigenschap.
Ben je HSP en wil je weten waar jouw kracht ligt en hoe je deze in kunt zetten? Dan kun je een gratis proefles Hooggevoeligheid als kracht volgen bij ZoMa Opleidingen:
